Tweet
In Nederland verschijnt op 28 mei de Nederlandse vertaling van het boek ´Got milked?´ van voedingsjournalist Alissa Hamilton. Het boek krijgt bij ons de aansprekende titel: ´Melk de witte sloper´. Het boek zou bij mensen de ogen openen en wetenschappelijke bewijzen aandragen dat melk schadelijk is voor de gezondheid. Jesse van der Velde is het daarmee eens en heeft op de achterkant van het boek een korte quote geschreven.

De onderbouwing
Er is inmiddels veel onderzoek gedaan naar gezondheidseffecten van melk en er zijn verschillende overzichtsartikelen verschenen die alle onderzoeken over één onderwerp hebben samengevoegd. Ze hebben met elkaar gemeen dat de uitkomsten telkens neutraal tot gunstig uitvallen voor melk[1-10]. Het is daarom onduidelijk welke onderbouwingen in het boek moeten staan om dit allemaal te ontkrachten en van tafel te vegen. Wat zou er zwaarder moeten wegen? Beschikt Alissa Hamilton over nieuwe informatie of is het een opsomming van bestaande argumenten die al vaker zijn weerlegt of genuanceerd? Daarover kan nog niet geoordeeld worden. Eén voorbeeld van een argument heeft Jesse van der Velde wel op zijn website geplaatst [11]. Is dat een steekhoudend argument?

Een vaak terugkerend onderwerp is het effect van melk op de botgezondheid. Hebben Alissa Hamilton en Jesse van der Velde een punt met het bovenstaande argument?
Uniek is het argument dat aangedragen wordt niet. Het is één van de vaste argumenten die gebruikt worden om aan te tonen dat melk drinken niet goed is voor de botten. Melk bevat inderdaad eiwitten die de calcium-uitscheiding via de urine stimuleren. Het meten van de calcium-uitscheiding via de urine is echter geen goede maat. Er speelt meer waar rekening mee gehouden moet worden om uitspraken te kunnen doen over melk en het effect op de botgezondheid:
De calcium-uitscheiding is maar één deel van het verhaal. Het gaat uiteindelijk om de calciumbalans, waarbij de inname en opname van calcium een rol spelen. Studies laten niet zien dat het drinken van melk tot een negatieve calciumbalans leidt [12]. Het drinken van groene smoothies leidt tot verlies van water via de urine. Dat wil echter niet zeggen dat het drinken van groene smoothies tot uitdroging leidt.
Studies laten niet zien dat melk het risico op botbreuken verhoogt en de botdichtheid verlaagt [6-8].
Eiwitten van dierlijke oorsprong (zoals in melk) laten geen verschil zien in calcium-retentie met plantaardige eiwitten [13].
De opname van calcium uit melk is ongeveer 30% [14], hoewel die van diverse factoren afhankelijk is. Bij een lage calcium-inname neemt dit percentage toe.
Dat er meer osteoporose voorkomt in landen waar veel melk gedronken dan in landen waarin minder melk gedronken wordt is slechts een correlatie waar we eigenlijk niets mee kunnen. De vraag is of die correlatie altijd gevonden wordt en er geen andere verklaringen zijn. Is er binnen landen ook een correlatie tussen melkconsumptie en osteoporose? De mate van lichaamsbeweging speelt bijvoorbeeld ook een belangrijke rol .
tot botbreuken?
door Chi L. Chiu | 13/03/2014 | beweegarmoede, melk, osteoporose, Preventie, voeding, zuivel |
Nederland kent ondanks een stevige melkconsumptie nog steeds veel osteoporose. Dit geldt overigens voor meer landen waar zuivel ruim voor handen is en het heeft geleid tot het idee, dat melkconsumptie botbreuken in de hand werkt. Het is daarom zaak om hier eens aandacht aan te besteden.
Botbreuken alweer?
We komen op het interweb overal weer dezelfde soort artikelen tegen van o.a. Jenaida van Wijk, Pillie Willie, Ralph Moorman, Jesse van der Velde en Marjolein Dubbers), waarbij melk als ongezond wordt afgeschilderd. Deze artikelen lijken allemaal klonen van elkaar met steeds weer dezelfde uitgekauwde en slecht onderbouwde argumenten. Een van de standpunten is dat zuivelconsumptie botbreuken in de hand werkt. Ook dr. Kris Verburgh deelt deze mening in zijn populaire boek ‘De Voedselzandloper‘. De argumentatie is tweeledig:
Een onderzoek van de Harvard universiteit toont dit verband
Melk bevat verzurend fosfor en er wordt calcium uit het skelet ontrokken om het te ontzuren
1. Harvard klassieker
Laten we starten met het fameuze Harvard Nurses Health onderzoek, waaruit zou moeten blijken dat zuivelconsumptie leidt tot 45 procent meer heupbreuken (2). Deze vinding stuit echter op een aantal tegenstrijdigheden in dezelfde publicatie, waarbij (dierlijk) eiwit en calcium van gelijke hoeveelheid, maar van andere bronnen, geen relatie laten zien met heupbreuken. Daarnaast verbazen de auteurs zich erover, dat de stijging zich wel voordoet bij heupbreuken, maar niet bij armbreuken. Dat zijn conflicterende bevindingen in dezelfde studie en de consistentie in vervolgstudies is dan ook ver te zoeken. Twee andere prospectieve onderzoeken laten namelijk helemaal geen relatie zien tussen zuivelinname en de kans op heupbreuken (1, 7). Het is opmerkelijk dat alle bloggers wel de Harvardstudie kunnen vinden, maar niet kritisch bespreken, terwijl ze de studies die hun standpunt ontkrachten onvermeld laten.
2. Zuur-basenevenwicht
Hoewel melk verzurend fosfor bevat, is melk gewoon basisch. Je drinkt niet een enkel nutriënt uit melk, maar het hele product en dat product bevat basisch calcium. Dat is zo dominant dat het melk licht basisch maakt. Het is ironisch hoe vaak holistisch ingestelde auteurs toch keer op keer een enkel nutriënt demoniseren. Het is misschien dan ook geruststellend om te weten dat het effect van zuivelconsumptie neutraal uitpakt of leidt tot toename van de botdichtheid (4, 8). Ook deze onderzoeken worden nooit gevonden door tegenstanders van melk. Het geeft toch te denken.
Botbreuken zonder melk
Dat er meer botbreuken lijken te zijn in landen waar de meeste melk wordt gedronken, wil nog niet zeggen dat de botbreuken ook het gevolg zijn van zuivelconsumptie. Daarom is het interessant om te kijken of er landen zijn waar botbreuken stijgende zijn of ook boven het gemiddelde liggen, terwijl er nauwelijks melkproducten geconsumeerd wordt. Die gebieden zijn er en nemen zelfs toe, vooral in Azië, waar ze traditioneel geen melk drinken (3, 5). Al die nieuwe gebieden hebben iets gemeen, namelijk een toename van welvaart (6). Deze welvaart gaat gepaard met beweegarmoede. De landen waar traditioneel meer melk gedronken wordt zijn de gebieden van Noord-West Europa. Die zijn ook van oudsher al welvarend. Beweegarmoede is in het licht van de rest van het bewijs, een veel logischere conclusie.
Het is opvallend dat auteurs die hun standpunten wetenschappelijk zeggen te onderbouwen zoals Jesse van der Velde en Kris Verburgh, rondstrooien met literatuurreferenties alsof het snoepgoed is, maar juist deze onderzoeken over het hoofd zien. Nog opvallender is dat als ze erop aangesproken worden, niet thuis geven. Ook dat geeft te denken. Het hebben van een theorie (melk zorgt voor botbreuken) is fijn, maar het hebben van data (ook botbreuken zonder melk) is nog veel beter. Als de data in strijd is met de theorie, dan is de theorie verkeerd of incompleet. Terug naar de tekentafel jongens!
Conclusie
De veel gepapegaaide stelling dat melkconsumptie botbreuken in de hand werkt, is in strijd met de feiten. Sterker nog, er is geen enkel bewijs voor, alleen maar bewijs tegen. De link die gelegd wordt met botbreuken, pleit er alleen maar voor dat we af moeten van het idee, dat botkwaliteit alleen maar bepaald wordt door calcium of een ander voedingsmiddel. Het lichaam vormt zich naar functie. Dat betekent concreet dat het lichaam calcium of welke ander steunend voedingsmiddel gaat inzetten als er noodzaak toe is. Bewegen dus met die handel!
En nu?
Het artikel gaat niet over of melk veilig is voor iedereen of dat het goed is voor elk, maar we willen toch wat meegeven over deze logische vraagstelling. Op dit moment is het aannemelijk dat als jouw voorouders (opa en oma) ook melk dronken , dat het waarschijnlijk ook bij jou past. Als dat in jouw geval niet is of je wilt geen melk drinken, dan is dat uitstekend, maar dan zul je wel op zoek moeten naar andere calciumbronnen en dat betekent in de praktijk meer groente eten, dan de gemiddelde Nederlander eet. Als je niet weet hoe dat moet, laat je dan goed informeren door een dietist, een vitaliteitscoacch of personal trainer met lifestyle vaardigheden.

De onderbouwing
Er is inmiddels veel onderzoek gedaan naar gezondheidseffecten van melk en er zijn verschillende overzichtsartikelen verschenen die alle onderzoeken over één onderwerp hebben samengevoegd. Ze hebben met elkaar gemeen dat de uitkomsten telkens neutraal tot gunstig uitvallen voor melk[1-10]. Het is daarom onduidelijk welke onderbouwingen in het boek moeten staan om dit allemaal te ontkrachten en van tafel te vegen. Wat zou er zwaarder moeten wegen? Beschikt Alissa Hamilton over nieuwe informatie of is het een opsomming van bestaande argumenten die al vaker zijn weerlegt of genuanceerd? Daarover kan nog niet geoordeeld worden. Eén voorbeeld van een argument heeft Jesse van der Velde wel op zijn website geplaatst [11]. Is dat een steekhoudend argument?

Een vaak terugkerend onderwerp is het effect van melk op de botgezondheid. Hebben Alissa Hamilton en Jesse van der Velde een punt met het bovenstaande argument?
Uniek is het argument dat aangedragen wordt niet. Het is één van de vaste argumenten die gebruikt worden om aan te tonen dat melk drinken niet goed is voor de botten. Melk bevat inderdaad eiwitten die de calcium-uitscheiding via de urine stimuleren. Het meten van de calcium-uitscheiding via de urine is echter geen goede maat. Er speelt meer waar rekening mee gehouden moet worden om uitspraken te kunnen doen over melk en het effect op de botgezondheid:
De calcium-uitscheiding is maar één deel van het verhaal. Het gaat uiteindelijk om de calciumbalans, waarbij de inname en opname van calcium een rol spelen. Studies laten niet zien dat het drinken van melk tot een negatieve calciumbalans leidt [12]. Het drinken van groene smoothies leidt tot verlies van water via de urine. Dat wil echter niet zeggen dat het drinken van groene smoothies tot uitdroging leidt.
Studies laten niet zien dat melk het risico op botbreuken verhoogt en de botdichtheid verlaagt [6-8].
Eiwitten van dierlijke oorsprong (zoals in melk) laten geen verschil zien in calcium-retentie met plantaardige eiwitten [13].
De opname van calcium uit melk is ongeveer 30% [14], hoewel die van diverse factoren afhankelijk is. Bij een lage calcium-inname neemt dit percentage toe.
Dat er meer osteoporose voorkomt in landen waar veel melk gedronken dan in landen waarin minder melk gedronken wordt is slechts een correlatie waar we eigenlijk niets mee kunnen. De vraag is of die correlatie altijd gevonden wordt en er geen andere verklaringen zijn. Is er binnen landen ook een correlatie tussen melkconsumptie en osteoporose? De mate van lichaamsbeweging speelt bijvoorbeeld ook een belangrijke rol .
tot botbreuken?
door Chi L. Chiu | 13/03/2014 | beweegarmoede, melk, osteoporose, Preventie, voeding, zuivel |
Nederland kent ondanks een stevige melkconsumptie nog steeds veel osteoporose. Dit geldt overigens voor meer landen waar zuivel ruim voor handen is en het heeft geleid tot het idee, dat melkconsumptie botbreuken in de hand werkt. Het is daarom zaak om hier eens aandacht aan te besteden.
Botbreuken alweer?
We komen op het interweb overal weer dezelfde soort artikelen tegen van o.a. Jenaida van Wijk, Pillie Willie, Ralph Moorman, Jesse van der Velde en Marjolein Dubbers), waarbij melk als ongezond wordt afgeschilderd. Deze artikelen lijken allemaal klonen van elkaar met steeds weer dezelfde uitgekauwde en slecht onderbouwde argumenten. Een van de standpunten is dat zuivelconsumptie botbreuken in de hand werkt. Ook dr. Kris Verburgh deelt deze mening in zijn populaire boek ‘De Voedselzandloper‘. De argumentatie is tweeledig:
Een onderzoek van de Harvard universiteit toont dit verband
Melk bevat verzurend fosfor en er wordt calcium uit het skelet ontrokken om het te ontzuren
1. Harvard klassieker
Laten we starten met het fameuze Harvard Nurses Health onderzoek, waaruit zou moeten blijken dat zuivelconsumptie leidt tot 45 procent meer heupbreuken (2). Deze vinding stuit echter op een aantal tegenstrijdigheden in dezelfde publicatie, waarbij (dierlijk) eiwit en calcium van gelijke hoeveelheid, maar van andere bronnen, geen relatie laten zien met heupbreuken. Daarnaast verbazen de auteurs zich erover, dat de stijging zich wel voordoet bij heupbreuken, maar niet bij armbreuken. Dat zijn conflicterende bevindingen in dezelfde studie en de consistentie in vervolgstudies is dan ook ver te zoeken. Twee andere prospectieve onderzoeken laten namelijk helemaal geen relatie zien tussen zuivelinname en de kans op heupbreuken (1, 7). Het is opmerkelijk dat alle bloggers wel de Harvardstudie kunnen vinden, maar niet kritisch bespreken, terwijl ze de studies die hun standpunt ontkrachten onvermeld laten.
2. Zuur-basenevenwicht
Hoewel melk verzurend fosfor bevat, is melk gewoon basisch. Je drinkt niet een enkel nutriënt uit melk, maar het hele product en dat product bevat basisch calcium. Dat is zo dominant dat het melk licht basisch maakt. Het is ironisch hoe vaak holistisch ingestelde auteurs toch keer op keer een enkel nutriënt demoniseren. Het is misschien dan ook geruststellend om te weten dat het effect van zuivelconsumptie neutraal uitpakt of leidt tot toename van de botdichtheid (4, 8). Ook deze onderzoeken worden nooit gevonden door tegenstanders van melk. Het geeft toch te denken.
Botbreuken zonder melk
Dat er meer botbreuken lijken te zijn in landen waar de meeste melk wordt gedronken, wil nog niet zeggen dat de botbreuken ook het gevolg zijn van zuivelconsumptie. Daarom is het interessant om te kijken of er landen zijn waar botbreuken stijgende zijn of ook boven het gemiddelde liggen, terwijl er nauwelijks melkproducten geconsumeerd wordt. Die gebieden zijn er en nemen zelfs toe, vooral in Azië, waar ze traditioneel geen melk drinken (3, 5). Al die nieuwe gebieden hebben iets gemeen, namelijk een toename van welvaart (6). Deze welvaart gaat gepaard met beweegarmoede. De landen waar traditioneel meer melk gedronken wordt zijn de gebieden van Noord-West Europa. Die zijn ook van oudsher al welvarend. Beweegarmoede is in het licht van de rest van het bewijs, een veel logischere conclusie.
Het is opvallend dat auteurs die hun standpunten wetenschappelijk zeggen te onderbouwen zoals Jesse van der Velde en Kris Verburgh, rondstrooien met literatuurreferenties alsof het snoepgoed is, maar juist deze onderzoeken over het hoofd zien. Nog opvallender is dat als ze erop aangesproken worden, niet thuis geven. Ook dat geeft te denken. Het hebben van een theorie (melk zorgt voor botbreuken) is fijn, maar het hebben van data (ook botbreuken zonder melk) is nog veel beter. Als de data in strijd is met de theorie, dan is de theorie verkeerd of incompleet. Terug naar de tekentafel jongens!
Conclusie
De veel gepapegaaide stelling dat melkconsumptie botbreuken in de hand werkt, is in strijd met de feiten. Sterker nog, er is geen enkel bewijs voor, alleen maar bewijs tegen. De link die gelegd wordt met botbreuken, pleit er alleen maar voor dat we af moeten van het idee, dat botkwaliteit alleen maar bepaald wordt door calcium of een ander voedingsmiddel. Het lichaam vormt zich naar functie. Dat betekent concreet dat het lichaam calcium of welke ander steunend voedingsmiddel gaat inzetten als er noodzaak toe is. Bewegen dus met die handel!
En nu?
Het artikel gaat niet over of melk veilig is voor iedereen of dat het goed is voor elk, maar we willen toch wat meegeven over deze logische vraagstelling. Op dit moment is het aannemelijk dat als jouw voorouders (opa en oma) ook melk dronken , dat het waarschijnlijk ook bij jou past. Als dat in jouw geval niet is of je wilt geen melk drinken, dan is dat uitstekend, maar dan zul je wel op zoek moeten naar andere calciumbronnen en dat betekent in de praktijk meer groente eten, dan de gemiddelde Nederlander eet. Als je niet weet hoe dat moet, laat je dan goed informeren door een dietist, een vitaliteitscoacch of personal trainer met lifestyle vaardigheden.
(ja dit betekend 2 sterren op m'n stringer)), dit was ongeveer de conclusie (althans: mijn conclusie)
. Die pakt je advies en bouwt het vervolgens om. Ach ja als het werkt.
Comment